ُ
پرتغال:
پرتغال کشوری در جنوب غربی اروپا است. پایتخت آن لیسبون و زبان رسمی آن پرتغالی است که از شاخهٔ زبانهای رومیتبار است.
جمعیت این کشور ۱۰٫۵ میلیون نفر و واحد پول آن یورو است. این کشور از اعضای اتحادیه اروپا و ناتو است و شیوه حکومتی آن جمهوری پارلمانی است. پرتغال جزء کشورهای توسعهیافته بهشمار میآید. دین مردم این کشور مسیحیت از شاخه کاتولیک رومی است.
پرتغال غربیترین کشور سرزمین اصلی اروپاست و خاک پرتغال به همراه تنها همسایه خود اسپانیا شبهجزیره ایبری را تشکیل میدهد. پرتغال از سوی غرب به اقیانوس اطلس محدود شدهاست و دو مجمعالجزایر آزور و مادیرا واقع در این اقیانوس نیز جزء خاک پرتغال هستند.
کشور پرتغال دو منطقه کلانشهری عمده دارد که یکی کلانشهر لسیبون در جنوب و دیگری کلانشهر پورتو در شمال است. نام کامل پورتو، پورتو-کاله بودهاست که به معنی بندر کالها (نام قومی سلتی) است و نام پرتغال نیز تلفظی از نام پورتوکالهاست. مناطق پورتو و لیسبون از قدیم با یکدیگر در رقابت بودهاند.
در دوران باستان ساکنان سرزمین کنونی پرتغال را اقوام سلتی گالاسی و لوسیتانی تشکیل میدادند و این منطقه بعداً بخشی از امپراتوری روم شد و سپس قبایل گوناگون ژرمن نیز به این سرزمین آمدند. ناحیه پرتغال در سده هشتم میلادی به تصرف مسلمانان موری (مراکشی) درآمد ولی شهسواران مسیحی بعداً مسلمانان را از این منطقه راندند. زبان پرتغالی امروزه به زبان لاتینی رومیها بیش از سایر زبانهای اروپایی شباهت دارد.
پرتغال در سال ۱۱۳۹ میلادی اعلام پادشاهی مستقل کرد. گرچه امپراتوری بزرگی که با کوشش دریانوردان پرتغالی به وجود آمده بود بعداً روی به افول نهاد، آنچه هنوز برجای مانده به حدی است که امروزه دولت پرتغال سومین کشور بزرگ مستعمراتی جهان بهشمار میرود.
روزگاری حکومت استعماری پرتغال شامل برزیل، گینه بیسائو، موزامبیک در آفریقا، تیمور شرقی و بخشهایی از قلمرو هند بود. در دهه ۱۹۶۰ میلادی، به دنبال استقلال بسیاری از کشورهای آفریقایی که پیش از آن مستعمرهٔ سایر قدرتهای استعماری بودند، پرتغال با نگرانی، بخشهای استعماری را بخشهای جداییناپذیر خود دانست به این ترتیب، بسیاری از این مناطق در حدود پانزده سال برای کسب آزادی و استقلال مبارزه کردند و سرانجام، در سال ۱۹۷۴ این امر به سقوط نظام دیکتاتوری و فاشیستی پرتغال منجر شد. یک سال بعد، کشورهای تحت سلطه و استعمار پرتغال، البته به جز ماکائو، صاحب استقلال شدند.
سیب زمینی، گوجه فرنگی، زیتون، انگور، و لبنیات از فراوردههای کشاورزی پرتغال و پارچه و کفش، کاغذ، پالایش نفت، پلاستیک، سفالگری، و مشروبات از تولیدات آن است.
آب و هوا
زمستان های پرتغال ملایم و تابستان های آن گرم و خشک هستند. تعداد ساعات آفتابی در سال ۳۳۰۰ ساعت در جنوب و ۱۶۰۰ ساعت در شمال پرتغال است که این کشور را به یکی از آفتابی ترین کشورهای اروپا تبدیل کرده است.
پرتغال در قسمت شمال آب و هوایی گرم، معتدل و دریایی دارد و در جنوب آب و هوایی مدیترانه ای با زمستانی مرطوب.
پرتغال یکی از گرم ترین کشورهای اروپا است.
در طول تابستان، نسیم دریایی باطراوتی در این کشور می وزد که وضعیت بسیار مطلوبی ایجاد می کند.
متوسط دما ۸ الی ۱۴ درجه در زمستان و ۱۷ الی ۲۸ درجه در تابستان است.
متوسط بارش سالیانه ۵۰۰ الی ۱۰۰۰ میلی متر است.
غذاها
غذا در کشور پرتغال همانند کشورهای هم قاره خود تلفیقی از مدرنیته و سنت است و حتی ریشههای سنتی در غذاهای مدرن آن نیز یافت میشود. غذاهای دریایی یکی از اصلیترین غذاهای مردم این سرزمین است و در روشها و با دستورات گوناگونی پخته میشوند. دشتهای سرسبزی که این کشور دارد باعث پرورش خوب دام و در کنار آن فرآوردههای گوشتی عالی شده است و به همین دلیل غذاهای گوشتی بسیار لذیذی در این کشور پخت میشود.
یکی از ماهیهای مورد علاقه مردم پرتغال باکالو یا ماهی «کاد» (Cod) است که در هر روز سال به روش و طعم متفاوتی آن را طبخ میکنند. در همه رستورانهای پرتغال این غذای لذیذ با طعم بینظیرش یافت میشود.ترکیبات متنوعی برای ظرف این غذا استفاده میشود که میتوان به ترکیب پیاز، چیپس، زیتون سیاه، جعفری و تخم مرغ اشاره کرد. این غذای دریایی اغلب در تابستان بصورت کبابی و در پاییز و زمستان بصورت سرخ شده سرو میشود.
آشپزی پرتغالی ارتباط عمیقی با غذاهای دریایی دارد و به همین دلیل، آنها از چاشنیهای بینظیری برای طعمدار کردن غذاهای دریایی خود استفاده میکنند. یکی از غذاهای مورد علاقه مردم لیسبون و سرزمین پرتغال هشت پای سرخ شده در روغن زیتون است.
کاتاپلانا د ماریسکو (Cataplana de Marisco)
این غذای دریایی یکی از غذاهای اصیل پرتغال است که سر منشا آن به بخش جنوبی پرتغال باز میگردد. این غذا در ظرف مسی و با ترکیب میگو، صدف و سوسیس chourico پخته میشود. عطر و بوی این غذا بسیار دلپذیر است و با رنگ و طعمی که دارد بسیار اشتها آور است.
فرانسیسینا
یکی از غذاهای اصیل شهر پورتو است اما در شهرهای دیگر نیز طبخ میشود. این غذا یک ساندویچ پرتغالی است که در بین دو لایه نان، استیک یا گوشت کبابی قرار دارد که روی آن را یک لایه پنیر میپوشاند.ساندویچ پس از حاضر شدن در ظرفی از سس قرمز تند و سیب زمینی سرخ شده سرو میشود. گاهی بر روی این غذا یک عدد تخم مرغ نیمرو شده نیز قرار میدهند. این غذا برای کسانی که علاقه به فستفود و ساندویچ دارند، گزینه منحصر به فردی است.
Ameijoas a Bulhao Pato
وعدههای غذایی پرتغالیها چندین بخش دارد و این غذا میتواند به عنوان یک پیش غذا، یک بخش اشتهاآور باشد. این غذای محلی لیسبون از نوعی صدف درست میشود که در ابتدا در آب نمک قرار میدهند و سپس آن را بر روی حرارت قرار میدهند تا صدفها باز شوند و سپس آن را در روغن تفت داده و کمی جعفری و آب لیموی تازه به آن اضافه میکنند.
یکی از غذاهای مورد علاقه پرتغالیها که بیشتر در تابستان میخورند کباب ماهی ساردین است. این کباب بیشتر در ماه ژوئن و در جشنوارههایی که برگزار میشود در تعداد بسیار زیادی به شکل کبابی سرو میشود.ماهی را در ابتدا به نمک آغشته کرده و سپس بر روی حرارت داغ ذغال کباب میکنند و با سیب زمینی سرخ شده به همراه کمی سالاد سرو میکنند.
پرتغال تنوع بسیاری در پنیر دارد که بیشتر از شیر گوسفند و بز برای تهیه پنیر استفاده میکنند. پنیرهای آنها به حدی خوشمزه است که بسیاری آن را به عنوان میانوعده یا پیش غذا میل میکنند. این پنیر دارای طعم کمی شور است که در مراحل اولیه بصورت خامه شکل است.
نکات جالب درباره پرتغال
۱- قدمت زندگی بشر در منطقهی امروزی شهر لیسبون به قرن ۷ پیش از میلاد بازمیگردد.
۲- لیسبون از قدیمیترین شهرها در غرب اروپا به شمار میرود؛ به طوری که قدمت آن از شهرهایی مانند روم و پاریس نیز بیشتر است. در واقع پس از آتن، لیسبون دومین شهر قدیمی اروپا محسوب میشود.
۳- لیسیون برای مقطعی از تاریخ، در ۲ قرن پیش از میلاد مسیح، تحت تصرف امپراتوری روم بوده است.
۴- برای نام این شهر نظریههای متفاوتی مطرح است. یکی از قویترین نظریهها به نام اصلی و لاتین آن برمیگردد. «لیسبون» از واژهی «آلیس اوبو» (Allis Ubbo) برگرفته شده که به معنی «بندرگاه امن» است.
۵- شاید عجیب به نظر برسد اما هیچ سند مکتوبی در تاریخ این شهر، مبنی بر پایتخت بودن آن وجود ندارد. به هر حال از قرن ۱۳ با حرکت فرمانده منطقه، «آلفونسو سوم» (Alfonso III)، لیسبون به عنوان بزرگترین و مهمترین شهر پرتغال عنوان شد.
رودخانهی اصلی که از شهر میگذرد «تاژو» (Tagus) نام دارد. پهنای بستر این رود در برخی نواحی تا ۱۴ کیلومتر هم میرسد!
۶- شهر لیسبون از جمعیتی نزدیک به ۶۰۰ هزار نفر برخوردار است.
۷- بیشترین ثروت کشور پرتغال در این شهر قرار دارد. با میزان ۴۵٪ از تولیدات کل کشور، لیسبون از شهرهای مهم در اتحادیهی اروپا محسوب میشود.
۸- مسابقات ماراتن لیسبون که هر ساله در ماه مارس در این شهر برگزار میشود، یکی از بزرگترین رویدادهای ورزشی در جهان به شمار میرود.
۹- یکی از القابی که به لیسبون نسبت داده میشود، «شهر ۷ تپه» (The City of 7 Hills) است. این لقب به واسطهی موقعیت اقلیمی این شهر و تپههای اطراف آن مطرح گردید. البته لازم به ذکر است که تعداد تپهها بیش از ۷ عدد است.
۱۰- مساحت پارکها و فضای سبز شهر لیسبون حدود ۱۰ کیلومتر مربع است که به نسبت وسعت کلی شهر در قاره کمنظیر است.
۱۱-نماد شهر لیسبون، «کلاغ» است. این نماد برگرفته از دو کلاغی است که در زمان باستان، روحانی مقدس منطقه را در سفر به این شهر همراهی میکردند.
۱۲- در سال ۱۷۵۵ لیسبون یکی از قویترین زلزلههای اروپا را به خود دید. این زلزلهی ۹ ریشتری که با خود سونامی و آتشسوزی را نیز به همراه آورد، سبب ویرانی عظیمی در شهر شد تا جایی که ۳۰۰ هزار کشته در منطقه بر جای گذاشت.
۱۳-آکواریوم لیسبون با ۷ میلیون لیتر آب و بیش از یک میلیون جانور آبی، از پنگوئن تا وال، بزرگترین آکواریوم در قارهی سبز محسوب میشود.
۱۴-متروی لیسبون در سال ۱۹۵۹ تاسیس شد و هماکنون از ۵۰ ایستگاه در ۴ خط خود برخوردار است.
۱۵-بلندترین پل اروپا نیز در این شهر قرار گرفته است. پل «واسکا دو گاما» (Vasco da Gama Bridge) با ۱۷ کیلومتر طول در شهر لیسبون ساخته شده است.
۱۶-یکی از پرطرفدارترین جاذبههای لیسبون، ترامواهای این شهر است. نخستین خط تراموا در این شهر در سال ۱۸۷۳ ساخته شد و با گذشت زمان این وسیلهی نقلیه در همهی نقاط شهر گسترش پیدا کرد. امروزه ترامواهای لیسبون یکی از بهترین راههای گردش در سطح شهر محسوب میشوند.
۱۷- کلیسای «سانتا انگارسیا» (Santa Engracia) لیسبون به دلیل مدت زمان ساختش در کتاب گینس رکورددار است. ساخت بنای این کلیسا در قرن ۱۷ آغاز شد و تا سال ۱۹۶۶ به طول انجامید!
۱۸- برای آخرین مورد جالب است بدانید که یکی از ویژگیهای لیسبون، محبوبیت هنرهای خیابانی نزد مردم آن است. در بسیاری از در و دیوارهای کوتاه و بلند این شهر آثار هنری و گرافیتیهای چشمنوازی پیدا میشوند.
سوغات پرتغال
نماد خروس
چوب پنبه
صابون
پنیر
روغن زیتون
کاشی سف
پارچه و حوله های گلدوزی شده
شهرهای اصلی پرتغال
لیسبون: پایتخت و قطب حمل و نقل بین المللی
پورتو: دومین شهر بزرگ کشور و موفق ترین منطقه، قطب حمل و نقل بین المللی
آلگاروه (Algarve): جنوبی ترین منطقه، محبوب ترین منطقه توریستی، سومین منطقه ثروتمند پرتغال